Mách mẹ cách: Dạy con thông minh, phát triển trí não
Không phải đứa trẻ nào sinh ra cũng trở nên thông minh vượt trội. Muốn trẻ thông minh, trí não phát triển cha mẹ cần có quá trình nuôi dưỡng, giáo dục và một chế độ dinh dưỡng khoa học.
Vì sao cần phương pháp nuôi dạy con thông minh
Để nuôi dạy một đứa trẻ phát triển bình thường, khoẻ mạnh đã khó. Nuôi dạy một đứa trẻ thông minh, tài giỏi lại càng khó hơn. Nhưng nếu ba mẹ có phương pháp nuôi dạy con thông minh sẽ giúp con phát triển toàn diện hơn cả về thể chất lẫn tinh thần.
Cần áp dụng phương pháp dạy trẻ thông minh theo từng giai đoạn phát triển của não bộ
Rất nhiều phụ huynh cho rằng trẻ thông minh hay không là phụ thuộc vào chỉ số IQ của trẻ. Điều này không sai, nhưng cũng không hoàn toàn đúng, bởi các nhà khoa học đã nghiên cứu cần có những phương pháp nuôi dạy trẻ thông minh vì:
- Bộ não của trẻ sẽ không tự phát triển theo độ tuổi mà sẽ phát triển từ những kinh nghiệm và bài tập mã não nhận được.
- Các giác quan trong cơ thể bao gồm thính giác, thị giác, xúc giác, vị giác, khứu giác có nhiệm vụ tiếp thu các thông tin từ bên ngoài, truyền đến não bộ thông qua hệ thần kinh. Não bộ càng được tiếp thu nhiều thông tin, con bạn sẽ càng thông minh.
- Sự phát triển não bộ sẽ không cố định, nó có thể cải thiện hoặc suy thoái. Khi khả năng, tài năng của con được sử dụng đúng cách, hoạt động của não bộ sẽ càng hiệu quả. Ngược lại khi não bộ ít hoạt động, sự phát triển sẽ ngày càng suy giảm.
Chính vì vậy, khi ba mẹ cung cấp cho trẻ sự kích thích và nhiều trải nghiệm đa dạng, sẽ giúp đẩy nhanh sự phát triển trí não của trẻ.
Xem thêm: Sản phẩm bổ sung DHA giúp trẻ thông minh
Cách nhận biết một em bé thông minh
Nếu không tìm hiểu kỹ thì chắc hẳn cha mẹ cũng không có khái niệm rõ ràng về một em bé thông minh. Chỉ cần trẻ phát triển theo đúng giai đoạn, học giỏi cũng được coi là một em bé thông minh.
Mỗi trẻ sẽ phát triển trí thông minh của mình theo một khía cạnh khác nhau
Tuy nhiên, theo khoa học trẻ được xem là thông minh khi có những đặc điểm sau:
- Trẻ phát triển ngôn ngữ
- Trẻ phát triển và thị giác nhạy bén
- Trẻ phát triển khả năng âm nhạc
- Trẻ phát triển nhận thức
- Trẻ phát triển vận động cơ thể
- Trẻ phát triển tư duy logic, toán học
- Trẻ thể hiện được càng nhiều khả năng trong nhiều khía cạnh thì càng thông minh.
- Trẻ thông minh sẽ có khả năng dùng các kỹ năng, kiến thức để giải quyết các vấn đề từ đơn giản đến phức tạp, tùy theo từng độ tuổi.
Nguyên tắc nuôi dạy con thông minh
Não bộ của trẻ phát triển từ khi còn trong bụng mẹ, đến khi sinh ra não trẻ chứa hàng tỷ tế bào thần kinh, vì vậy bất cứ đứa trẻ nào sinh ra đều có khả năng thông minh như nhau. Tuy nhiên, theo thời gian các tế bào này sẽ mất dần vì không được sử dụng đến. Vì vậy, việc kích thích các tế bào của trẻ, tăng khả năng học hỏi thông minh cho trẻ là điều cần thiết.
Dạy trẻ cần phải có những nguyên tắc nhất định
Cha mẹ có thể tham khảo và áp dụng một số nguyên tắc nuôi dạy con thông minh như sau:
Không nên đánh mắng con: Những lời nói nặng nề hoặc những trận đòn roi sẽ gây ảnh hưởng đến tâm lý của trẻ. Mỗi khi trẻ phạm lỗi cha mẹ nên bình tĩnh giải thích với con, không nên mắng chửi hay đánh con để tránh ảnh hưởng xấu đến suy nghĩ và tâm lý của con
Khen ngợi con đúng lúc: Dù là trẻ em hay người lớn đều cần được ghi nhận sự nỗ lực, cố gắng và những thành tích mà con đạt được. Vì thế, ba mẹ đừng quên khen ngợi, khích lệ để trẻ phát triển tư duy cầu tiến, không sợ thất bại.
Cho con không gian thoải mái, tự do làm điều mình muốn: Phương pháp nuôi dạy con thông minh là không kiểm soát hoàn toàn cuộc sống của trẻ. Ba mẹ hãy tin tưởng và để con tự quyết định điều mình muốn, giúp con trở nên độc lập hơn, có thể đơn giản như để con lựa chọn trang phục hoặc ăn gì vào bữa sáng…
Dành thời gian bên con: Khoa học đã chứng minh, những đứa trẻ gắn bó với cha mẹ, khi lớn lên sẽ biết cách xây dựng các mối quan hệ tốt đẹp trong xã hội. Vì thế ba mẹ hãy cố gắng dành thời gian chơi đùa, tâm sự cùng con mỗi ngày.
Dạy con cách giao tiếp với mọi người: Đây là một cách nuôi dạy con thông minh. Ba mẹ nên dẫn dắt con làm quen, kết bạn với các bạn nhỏ đồng trang lứa hoặc chủ động giao tiếp với người xung quanh, từ đó vừa giúp con phát triển ngôn ngữ, vừa giúp con nâng cao kỹ năng xã hội.
Tạo không khí thoải mái ở nhà: Tâm trạng của các thành viên trong gia đình có tác động rất lớn để sự phát triển của trẻ, nhất là về mặt tâm lý. Một gia đình ấm áp, vui vẻ sẽ giúp trẻ hạnh phúc và tự tin hơn.
Hỗ trợ con đối phó với những cảm xúc tiêu cực: Trẻ vốn không có khả năng kiểm soát cảm xúc nên cần được ba mẹ hỗ trợ để phát triển kỹ năng này. Làm chủ được cảm xúc sẽ giúp trẻ biết cách bảo vệ các mối quan hệ của mình khi lớn lên.
Các nguyên tắc nuôi dạy con thông minh nêu trên không chỉ tập trung vào phát triển trí tuệ mà còn giúp hoàn thiện cả về mặt cảm xúc cho trẻ.
Phương pháp dạy trẻ thông minh
Từ các nguyên tắc nêu trên, nhiều phương pháp nuôi dạy con thông minh đã được phát triển và áp dụng trong nhiều gia đình. Cha mẹ có thể tham khảo một số phương pháp và lựa chọn phương pháp phù hợp với con mình
Phát triển cân bằng cả 2 bán cầu não
Mỗi người đều có 2 bán cầu não đó là bán cầu não trái và bán cầu não phải, nhằm đảm nhiệm các nhiệm vụ, chức năng khác nhau:
Bán cầu não trái: Chủ yếu làm nhiệm vụ tư duy trừu tượng, giúp phát triển các kỹ năng như ngôn ngữ, tư duy logic, khả năng phân tích, tính toán, ghi nhớ…
Bán cầu não phải: Chịu trách nhiệm cho sự sáng tạo, trí tưởng tượng, tình cảm, cảm xúc của con người, giúp phát triển các khả năng như ca hát, hội họa, sáng tác…
Dù mỗi bán cầu não sẽ có vai trò và chức năng riêng, nhưng chúng luôn hỗ trợ nhau trong mọi hoạt động. Vì vậy để dạy con thông minh, ba mẹ hãy để con phát triển cân bằng cả 2 bán cầu não.
Một số cách kích thích sự phát triển cân bằng 2 bán cầu não như: Thúc đẩy trí tưởng tượng của trẻ, giúp trẻ hình dung về những kiến thức vừa mới được tiếp thu. Ví dụ, khi học tiếng anh về các đồ vật trong nhà, ba mẹ hãy giúp con hình dung về các đồ vật đó. Từ đó tạo ra sự liên kết giữa hai bán cầu não.
Mỗi đứa trẻ sẽ có một phương pháp phù hợp để kích thích sự thông minh của trẻ
Tạo cho trẻ môi trường vui chơi thoải mái
Nuôi dạy con thông minh không phải là bắt con không ngừng học tập mỗi ngày, mà ba mẹ nên tạo cho con không gian vui chơi phù hợp. Vì khi chơi đùa trẻ có thể trau dồi kỹ năng cả về thể chất, tinh thần, trí tuệ và xã hội.
Đồng thời, khi vui chơi con có điều kiện tương tác với những trẻ khác, từ đó giúp con học hỏi thêm nhiều kỹ năng như giao tiếp, phối hợp, kết nối các ý tưởng…
Khuyến khích trẻ hoạt động thể chất
Những hoạt động thể dục, thể thao thường xuyên không chỉ giúp rèn luyện về mặt thể chất cho con, giúp con khỏe mạnh, mà còn hỗ trợ trẻ phát triển IQ tốt hơn.
Bởi vì, khi vận động sẽ giúp tăng cường sự lưu thông máu lên não, giúp cung cấp các chất dinh dưỡng, oxy lên não tốt hơn, hỗ trợ tối đa các tế bào não phát triển.
Khi chơi một môn thể thao trẻ yêu thích sẽ kích thích não bộ tăng tiết norepinephrine và endorphins, có vai trò quan trọng trong việc cải thiện cảm xúc, giảm stress. Vì thế ba mẹ nên khuyến khích con chơi một môn thể thao nào đó phù hợp, vừa giúp trẻ phát triển cao lớn, vừa giúp phát triển tư duy, khả năng tập trung và tinh thần thoải mái.
Cho trẻ tiếp cận sớm với âm nhạc
Các nhà khoa học đã nghiên cứu và cho biết, âm nhạc có khả năng hỗ trợ trẻ phát triển khả năng tập trung, ghi nhớ và hỗ trợ quá trình tiếp thu kiến thức hiệu quả hơn.
Vì thế, một cách đơn giản để nuôi dạy con thông minh đó là cho trẻ tiếp xúc với âm nhạc ngay từ khi con nhỏ, hoặc nếu có điều kiện ba mẹ có thể cho con tập chơi các loại nhạc cụ thích hợp, ví dụ như piano, đàn violin…
Cho trẻ ngủ đủ giấc
Đối với trẻ nhỏ, giấc ngủ có vai trò rất quan trọng, bởi đây chính là thời điểm cơ thể được phục hồi sau một ngày dài hoạt động. Nó không chỉ đóng vai trò trong quá trình phát triển thể chất của trẻ mà còn giúp ích trong việc phát triển trí thông minh của trẻ.
Do đó, ba mẹ nên tạo thành thói quen ngủ trưa mỗi ngày để trẻ có thời gian nghỉ ngơi và nạp năng lượng. Bởi hầu hết trẻ nhỏ đều hiếu động và sẽ không tự nhận thấy mệt mỏi, thế nên một giấc ngủ ngắn vào ban ngày sẽ giúp trẻ cảm thấy khỏe mạnh.
Đồng thời, ba mẹ cũng cần chú ý cho trẻ đi ngủ đúng giờ vào ban đêm, không nên cho con tiếp xúc nhiều với các thiết bị điện tử khi gần đến giờ đi ngủ.
Chế độ dinh dưỡng khoa học
Dinh dưỡng là một phần không thể thiếu để nuôi dạy con thông minh và giúp trẻ khỏe mạnh.
Khi xây dựng thực đơn cho trẻ ngoài bổ sung đủ chất, mẹ cũng nên chú ý bổ sung thực phẩm chứa vitamin và khoáng chất tốt cho não, trong đó không thể không kể đến omega 3, có trong cá hồi, dầu cá, hạt óc chó, hạt hạnh nhân, chuối…
Việc nuôi dạy con khôn lớn, khỏe mạnh đã là một hành trình vất vả, mà nuôi dạy con thông minh còn đòi hỏi nhiều kiến thức, kỹ năng và sự kiên trì của cha mẹ. Hy vọng qua bài viết đã giúp các bậc làm cha làm mẹ tìm ra phương pháp nuôi dạy con thông minh phù hợp nhất.